Birkaç yıldır Türkiye’de girişimcilik gençlerin artan ilgisiyle iş tercihi olarak popülerlik kazanmaya başladı. Şirketimize yapılan başvurularda birkaç yıl önce çok ender karşılaştığımız, kendi işini yapmış olmak tecrübesi, şimdilerde belli bir yaşın altındaki özgeçmişlerde artarak devam eden bir trend gösteriyor.

Kendi işini kurup daha sonra kurumsala dönen girişimcilerle yaptığım görüşmelerde, hangi faktörlerin onları kurumsal bir yapıda çalışmaya ittiğini, ne gibi tecrübeler kazandıklarını, nelerin onları mutlu ettiğini, nelerin ise hayal kırıklığı yarattığını hep merak eder sorarım. Aşağıda, yapmış olduğum görüşmelerden elde ettiğim bazı geri bildirimler doğrultusunda girişimcilerin sıkça göz ardı ettikleri 5 önemli faktörü ele almaya çalıştım.

1- Girişimcilikle ilgili basit de olsa bir eğitim:  Günümüzde internetin de sunduğu olanaklarla bilgiye ulaşım çok kolay oldu. Girişimci olmadan, ‘’pazar araştırması nasıl yapılır, rekabet analizi nedir, niş pazarlara nasıl girilir, marka, patent ve faydalı model nedir, bunlar nasıl korunur, şirket çeşitleri nelerdir, bunların avantaj ve dezavantajları nedir, finansal plan nasıl yapılır, stratejiler ile finansal projeksiyonların uyumu nasıl sağlanır, liderlik nedir, ekip çalışması nasıl yapılır?’’ gibi konularda eğitim almanın girişimciler için çok faydalı olduğunu düşünüyorum. Bu eğitimlerin girişimcinin bir hayli yüksek olan risklerini azaltabileceği kanısındayım.

2- Muhasebe ve Finans Bilgisi: Muhasebe konusunu sakın yabana atmayın. Girişimci olduğunuz zaman “ben işime bakarım hesap kitaptan anlamam, o işleri ortağıma ya da muhasebecime bırakırım” demek gibi bir lüksünüz yok. Türkiye Muhasebe Odaları Birliği’nin harika eğitimleri var. Bunlardan seçeceğiniz birkaç tanesine mutlaka katılın. Bilanço okumayı, muhasebe hesaplarının ne işe yaradığını, gelir, gider, borç, alacak nakit akım, kurumlar vergisi, KDV gibi bazı kavramları öğrenin. Bunları bilmek sizin için yarın öbür gün girişimci olmasanız da her zaman önemli. Şunu unutmayın hesabını bilmediğiniz bir işi asla yönetemezsiniz.

3- Avukat ve Mali Müşavir Seçimi: Bir girişimcinin mutlaka iyi bir avukatla çalışıyor olması gerekiyor. Bu işte “komşum avukattır iyidir herhalde ya da yeni mezun bir arkadaş vardı hem de ucuza iş yapar” mantığı ile avukat tutmaktan kaçının. Avukatınız daha ortaklar arasında şartlar konuşulmaya başlarken ve ana sözleşmeniz hazırlanırken yanınızda olmalı. Sizin aklınıza gelmeyecek ancak yarın öbür gün şirketiniz için hayati önem taşıyabilecek konularda sizlere yol göstermelidir. Aynı sözler mali müşaviriniz ya da muhasebeciniz olacak kişi için de geçerli. Muhasebe, vergilerinizi asgari seviyede ödemek için kullanılacak bir araç değil; şirketinizin mevcut finansal durumunu en gerçekçi şekilde gösteren, son derece ciddiye alınması gereken hayati fonksiyonlardan biri olarak kabul edilmelidir. Muhasebesi iyi tutulmamış, finansal tabloları güven vermeyen bir girişime yatırımcı bulmanızın çok zor olacağını şimdiden bilmenizde fayda var.

4- Sizi en az 6 ay idare edecek yedek akçe: Bu yedek akçeyi sadece şirket için tanımlamıyorum. Bu aynen sizin için de geçerli. Eğitimlerinizi aldınız, iş planınızı yaptınız, avukatı, mali müşaviri tuttunuz, şirketi de kurup faaliyete geçirdiniz. Peki, işler planladığınız gibi gitmezse ve iş için ya da kendiniz için ekstra nakde ihtiyacınız olursa ne yapacaksınız? Bunlar için kenara sizi en az 6 ay ayakta tutacak parayı koydunuz mu ya da bu tip bir durumda kendinizi sağlama alabilecek bir alternatif yarattınız mı? İyi bir fikirle yola çıkıp, bu sebepler yüzünden tıkanan, geçim derdine düşüp kurumsala geçen birçok girişimci ile karşılaştım.

5- Farkındalık: Bu madde işin psikolojisi ile ilgili. Siz girişimci olmaya karar verdiğiniz anda bir seçim yapıyorsunuz, farkındasınız değil mi? Peki, bu seçiminiz sizi siz yapan özellik ve değerlerle uyumlu mu? Bu işi “neden” yaptığınızı açık yüreklilik ve samimiyetle önce kendinize sonra da başkalarına anlatabiliyor musunuz? Bu işi hiç bıkmadan, usanmadan yıllarca yapmaya, yorulmadan çalışmaya, binbir çeşit zorlukla mücadele edip, her düşüşten sonra daha güçlü bir şekilde ayağa kalkmaya hazır mısınız? Peki, bu gerçekten siz misiniz? Prof. Daniel Isenberg’in hazırladığıhttp://www.bidc.org/surveys/entrepreneurship-you sayfasında yer alan ankete bakmanızı tavsiye ediyorum. Girişimcilik gerçekten sizin iş hayatınızdaki en büyük hayaliniz, en büyük arzunuz mu?

Kendi işini başlatma cesaretini göstermek, üstelik bunu başarısızlığın ayıplandığı bir toplumda yapabilmek hiç de kolay değil. Ancak o cesareti gösterip yola çıkıyorsak, bu önemli faktörleri göz ardı etmemek gerekiyor. Yol aldıktan sonra hüsrana uğramamak için.